دکتر هادی اسدی رحمانی: کشاورزی حفاظتی در ایران توسعه نیافته است
پایگاه خبری DA1news: دکتر هادی اسدی رحمانی، گفت: با تمام تلاش هایی که در کشور صورت گرفته است هنوز سطح کشاورزی حفاظتی در ایران توسعه نیافته است.
به گزارش پایگاه خبری DA1news، دکتر اسدی رحمانی، رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور در نشست خبری تور رسانه ای موسسه خاک و آب در پاسخ به خبرنگار ما گفت: کشاورزی حفاظتی در ایران توسعه چندانی نداشته و در دنیا هم به این صورت است.
وی گفت: موسسه تحقیقات خاک و آب هم به این موضوع ورود پیدا کرده است و طرح هایی را در دست اقدام دارد.
دکتر اسدی ادامه داد: باید در نر داشته باشیم که طبق داده ها در کشاورزی حفاظتی، در شرایطی که چند سال پیاده شود در خاک تاثیراتی ایجاد می کند.
رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور اضافه کرد: در صورتی که کود آلی و مواد آلی به خاک اضافه کنید باید سالیان متمادی بگذرد تا تاثیرات آن هویدا شود.
وی در ادامه گفت: یکی از اهداف کشاورزی حفاظتی نگه داشت کربن خاک است که در نگهداری خاک و آب کمک می کند.
دکتر اسدی رحمانی گفت: ما در کشاورزی حفاظتی در ابتدای کار هستیم و موسسات مختلفی در در این مورد کار می کنند که یکی از آنها دانشگاه تهران است ولی به نظر می رسد تا حصول به اهداف آن کار و زمان زیادی باقی مانده است.
به گزارش خبرنگار ما در این نشست خبری که با حضور خبرگزاری ها و رسانه های تصویری و شنیداری و همچنین روزنامه های و نشریات مختلف حضور داشتند به سوالت مطروح شده پاسخ داد که در پی می خوانید:
اهمیت منابع خاک و آب
دکتر اسدی در باره سطح کشت و چرخه کشاورزی کشور گفـت: خاکهای کشور با قابلیت کشاورزی حدود 25 میلیون هکتار تخمین زده میشود با این حال تنها 5/18 میلیون هکتار در چرخه کشاورزی قرار دارد. سطح کشت سالیانه حدود 14 میلیون هکتار و مابقی بصورت آیش می باشد.
وی در ادامه گفت: منابع آب ایران هم به دو قسمت منابع آب سطحی و زیرزمینی تقسیم میشود. میانگین بارندگی در ایران 215 میلیمتر می باشد که سالیانه حجمی از آب برابر 354 میلیارد متر مکعب را ایجاد می نماید. از این مقدا 246 میلیارد متر مکعب بصورت تبخیر از دسترس خارج میشود و 108 میلیارد متر مکعب بصورت رواناب سطحی جاری میشود. با اینحال فقط 81 میلیارد متر از این جریان سطحی آب در کشور قابل بهره برداری است که 75 میلیارد متر مکعب آن در کشاورزی مصرف میشود.
رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور اضافه کرد: کل ذخایر آب زیرزمینی کشور 500 میلیارد متر مکعب تخمین زده میشود که از این مقدار بر اساس برآوردهای جدید حدود 135 میلیارد متر مکعب مصرف شده است. به بیان دیگر بیش از 25 درصد از ذخایر آب زیرزمینی کشور در دهه های اخیر برداشت شده است. سازمان ملل متحد در سال 2015 اهداف توسعه پایدار جهانی را در 17 بند به عنوان توافقات بین المللی بر شمرد، بررسیهای بعدی نشان داد دستکم 11 مورد از اهداف توسعه پایدار به طور مستقیم یا غیرمستقیم به خاک وابسته بوده و تحقق آنها مستلزم درک ویژگیها و فرایندهای خاک است. به طور مشخص از سال 2012 توجه مراجع بین المللی مانند سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد (FAO) ، سازمان بهداشت جهانی و سازمان ملل متحد به جایگاه و اهمیت خاک در امنیت و رفاه کشورها و به تبع آن صلح و پایداری جهان جلب گردید. در همین سال، FAO برنامهای تحت عنوان برنامه مشارکت جهانی خاک (Global Soil Partnership) را با هدف آشنایی بیشتر سیاستمداران و مدیران و نیز آحاد جامعه در کشورهای در حال توسعه و فقیر به ارزش و جایگاه منابع خاک در امنیت غذائی و امنیت اجتماعی راه اندازی نمود، که همچنان فعالانه دنبال می شود. سازمان ملل بر همین مبنا فاصله سالهای 2014 تا 2024 را دهه خاک نامگذاری نمود.
چالش های مهم خاک و آب
دکتر اسدی در پاسخ به سوال چالش های پیش رو در خاک و آب گفت: هم اکنون چالش های متعددی منابع آب و خاک کشور را تهدید می نماید.
وی گفت: تغییرات اقلیمی و کاهش بارش ها در کشور سبب ایجاد دوره های خشکسالی شده به نحوی که توسعه کشاورزی در کشور در دهه های اخیر و افزایش برداشت از منابع زیرزمینی سبب تراز منفی قابل توجه در این خصوص شده است. علاوه بر کاهش کمیت منابع آبی در کشور، شوری منابع آبهای زیرزمینی نیز افزایش یافته و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار داده است.
خاک های کشور نیز با چالش های متعددی مواجه می باشند. فرسایش قابل توجه (میانگین فرسایش در کشور 5/16 تن در هکتار در سال تخمین زده شده است) تهدیدی جدی برای خاکهای کشور به ویژه در اراضی تحت کشت دیم محسوب میشود. برداشت عناصر غذایی خاک توسط محصولات کشاورزی از یکسو و عدم تامین کودهای مورد نیاز کشور (بویژه انواع فسفری و پتاسیمی) موجب تخلیه بنیه عناصر غذایی خاک شده است.
رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور اضافه کرد: بر اساس داده های مستخرج از طرح پایش خاک حدود 70 درصد از خاکهای کشور دچار کمبود فسفر، 35 درصد دچار کمبود پتاسیم و 50 درصد دارای کمبود آهن و روی می باشند که این امر بشدت باروری خاک، تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی را دچار مخاطره میسازد. قرار گرفتن ایران در منطقه خشک و نیمه خشک، کمبود نزولات آسمانی و عدم توسعه کشاورزی حفاظتی سبب فقر ماده آلی خاک شده است. داده های موجود نشان میدهد 80 درصد از خاکهای کشور دارای کربن آلی زیر یک درصد می باشند. شوری خاک نیز از چالش هایی است که خاکهای کشور با آن مواجه می باشد.
وی در ادامه افزود: تخمین زده میشود حدود 7 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی دچار درجات مختلفی از شوری می باشند. یکی از جدی ترین تهدیدهایی که در دهه های اخیر موجودیت اراضی کشاورزی با آن مواجه می باشد تغییر کاربری اراضی است. آمار و ارقام متفاوتی در این رابطه ارائه شده است. یک مطالعه انجام شده در موسسه تحقیقات خاک و آب نشان داد در طی 45 سال (1380-1345) حدود 200 هزار هکتار از اراضی اطراف شش کلانشهر کشور تغییر کاربری یافته است. جمع بندي نتايج مطالعات انجام گرفته در رابطه با تغيير كاربري اراضي نشان مي دهد در خوشبينانه ترين تخمين، با گذشت هر يك ساعت 2/1 هكتار (هرسال بیش از 10000 هکتار) از اراضي مرغوب و با كاربري كشاورزي از چرخه توليد خارج مي شود.
امنیت غذایی و پایش سلامت محصولات کشاورزی
رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور در قسمت دیگری از این نشست خبری در پاسخ به فعالیت هایی موسسه در امنیت غذایی سلامت محصولات کشاورزی گفت: سلامت غذا يكي از مؤلفه هاي اصلي در امنيت غذايي است و بخش كشاورزي بعنوان متولي اصلي توليد غدا خود را موظف به دستيابي به توانمندي لازم در برقراري امنيت غذايي مي داند. موسسه تحقيقات خاك و آب کشور در چند سال اخير جهت ارائه تصويري روشن از وضعيت فلزات سنگين و نيترات در محصولات كشاورزي مهم و استراتژيك ( گندم، برنج، سيب زميني و …) و آدرس دهي صحيح و رفع مشكلات احتمالي اقدام به پايش سلامت اين محصولات نموده است. بررسي هاي این موسسه نشان مي دهد غلظت اين آلاينده ها در مقایسه با ساير كشورها حتي كشورهای توسعه يافته در سطح مطلوب تري قرار داشته و آلودگي محصولات كشاورزي به هيچ وجه در سطح وسيع مطرح نمي باشد.
ویدئو این گفت و گو را در کانال آپارات DA1news.com ببنید:
