پایگاه خبری داوان نیوز: تغییر اقلیم به عنوان یکی از بزرگترین چالش‌های زیست‌محیطی قرن حاضر، تأثیرات عمیقی بر بخش کشاورزی و مدیریت منابع طبیعی داشته است. این پدیده با نمود افزایش دما و کاهش بارش، امنیت غذایی و معیشت خانوارهای روستایی را با مخاطره مواجه ساخته است.

ناظم رامتین؛ خبرنگار داوان نیوز: این مقاله با بررسی ابعاد مختلف تغییرات اقلیمی در ایران، به تبیین اهمیت مدیریت پایدار کشاورزی و منابع طبیعی پرداخته و راهبردهای سازگاری و کاهش اثرات این پدیده را ارائه می‌نماید. همچنین، برنامه‌ها و سیاست‌های سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به عنوان نهاد متولی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است.

بخش کشاورزی در ایران با سهم ۱۸ درصدی در تولید ناخالص داخلی، بیش از ۲۰ درصد اشتغال و ۸۵ درصد عرضه مواد غذایی، نقش حیاتی در اقتصاد و امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند. با این حال، ایران در منطقه‌ای خشک و نیمه‌خشک واقع شده و پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش ۲ تا ۳.۵ درجه‌سانتی‌گراد دمای هوا و کاهش بارش در دهه‌های آینده است. این تغییرات اقلیمی، پایداری تولیدات کشاورزی را با تهدید جدی مواجه ساخته و لزوم حرکت به سمت مدیریت پایدار را بیش از پیش ضروری ساخته است. همایش ملی “تغییر اقلیم؛ مدیریت پایدار کشاورزی و منابع طبیعی” توسط سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در آذر ۱۴۰۴، فرصتی برای بررسی علمی این چالش و ارائه راهکارهای عملی است.

تأثیرات تغییرات اقلیمی بر کشاورزی و منابع طبیعی

تأثیر بر منابع آبی
افزایش دما منجر به افزایش سطح تبخیر و تعرق سالانه و کاهش منابع آبی قابل دسترس شده است. بهره‌وری پایین آب در بخش کشاورزی ایران در مقایسه با استانداردهای جهانی، این آسیب‌پذیری را تشدید کرده است.

تأثیر بر تولید و امنیت غذایی
بر اساس پژوهش‌ها، تغییرات اقلیمی می‌تواند بر عملکرد محصول در واحد سطح و مجموع تولید به ویژه در مناطق نیمه‌خشک که ۷۷ درصد محصولات زراعی کشور را تولید می‌کنند، اثر منفی بگذارد. این امر از طریق تأثیر بر میزان تولیدات کشاورزی، بر قیمت، صادرات و واردات این محصولات نیز اثرگذار خواهد بود.

تخریب خاک و کاهش تنوع زیستی
استفاده نامتعادل از منابع خاک و آب و کاربرد بیرویه نهاده‌های شیمیایی، منجر به فرسایش خاک و کاهش حاصلخیزی شده است. این عوامل در کنار تغییرات اقلیمی، تنوع زیستی و تعادل اکولوژیکی را با مخاطره مواجه ساخته است.

راهبردهای مدیریت پایدار در برابر تغییرات اقلیمی

مدیریت پایدار زمین (SLM)
مدیریت پایدار زمین به عنوان یک راهبرد کلیدی، شامل استفاده از منابع زمین (خاک، آب، حیوانات و گیاهان) برای تولید کالاها جهت رفع نیازهای انسانی، در حالی که پتانسیل تولید بلندمدت این منابع و عملکردهای زیست محیطی آنها حفظ شود، تعریف می‌شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد روش‌هایی مانند شخم زدن عمود بر جهت شیب، ایجاد بند در بالادست زمین و استفاده از کود حیوانی بیشترین تأثیر را در افزایش عملکرد محصولات کشاورزی داشته‌اند.

مؤلفه‌های کلیدی مدیریت پایدار زمین:
– سیاست‌های حمایتی و نهادی: توسعه مکانیسم‌های انگیزشی برای پذیرش مدیریت اراضی پایدار
– روش‌های کاربری زمین مشارکتی: involvement of local communities
– استفاده یکپارچه از منابع طبیعی: توسط کشاورزان و در مقیاس اکوسیستم

کشاورزی هوشمند به اقلیم
کشاورزی هوشمند به اقلیم شامل مجموعه‌ای از practices است که به کشاورزان در سازگاری با تغییرات اقلیمی و کاهش پیامدهای منفی آن کمک می‌کند. این راهبرد شامل انتخاب ارقام مناسب، تغییر تاریخ کاشت، تناوب زراعی، حرکت به سمت روش‌های مدرن آبیاری و کشت محصولات با نیاز آبی کمتر است.

مدیریت تلفیقی آفات (IPM)
مدیریت تلفیقی آفات به عنوان یک رویکرد جامع و پایدار، با ترکیب روش‌های زیستی، مکانیکی، زراعی و شیمیایی، سبب کاهش وابستگی به آفتکش‌های شیمیایی و حفظ تعادل بوم‌شناختی می‌شود. از مهمترین مزایای این روش می‌توان به کاهش هزینه‌های تولید، افزایش کیفیت و بازدهی محصولات، امنیت غذایی، کاهش آلودگی منابع طبیعی و حفظ تنوع زیستی اشاره کرد.

برنامه‌ها و سیاست‌های سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

راهبردهای تخفیف و سازگاری
سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاوری، راهبردهای تخفیف (Mitigation) و سازگاری (Acclimation) را به عنوان دو روش شناخته شده برای کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم ترویج می‌دهد:

– راهبردهای تخفیف: کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از طریق فعالیت‌های مدیریتی مختلف از قبیل کاهش کاربرد کودهای شیمیایی، مکانیزاسیون، افزایش ترسیب کربن، حرکت به سمت کشاورزی ارگانیک
– راهبردهای سازگاری: تنظیم رشد و نمو گیاه به گونه‌ای که کمتر در معرض تغییرات اقلیمی قرار بگیرد از طریق انتخاب رقم مناسب، تغییر تاریخ کاشت، تراکم کاشت، تناوب زراعی و الگوی کشت

توسعه و ترویج فناوری‌های پایدار
این سازمان بر تأمین فناوری‌های کشاورزی و حمایت‌های نهادی از کشاورزان و روستاییان به عنوان عوامل مهم در مدیریت پایدار زمین تأکید دارد. این امر از طریق در اختیار قرار دادن فناوری‌های جدید به کشاورزان و حمایت دولتی و مشارکتی محقق می‌شود.

تقویت بنیه اقتصادی کشاورزان
تقویت بنیه اقتصادی کشاورزان از طریق برنامه‌های آموزشی ترویجی برای افزایش عملکرد در واحد سطح، تعیین قیمت تضمینی متناسب با هزینه‌های تولید هر محصول، و حمایت‌های اعتباری، بیمه‌ای و نهادی با مشارکت کشاورزان از دیگر برنامه‌های این سازمان است.

ترویج کشت گونه‌های مقاوم
سازمان، کشت و توسعه گونه‌های مقاوم به خشکی و شوری را به عنوان یکی از محورهای اصلی برنامه‌های خود دنبال می‌کند. از جمله این گونه‌ها می‌توان به درختان بنه، بادام کوهی، گز، ارس و کهور اشاره کرد که هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فرد مقاومتی در برابر شرایط سخت محیطی هستند.

جدول ۱: گونه‌های درختی مقاوم و ویژگی‌های آنها

توسعه نظام‌های بهره‌وری آب
با توجه به پایین بودن بهره‌وری آب در بخش کشاورزی ایران در مقایسه با استانداردهای جهانی， این سازمان بر توسعه و ترویج روش‌های مدرن آبیاری و کشت محصولات کم‌آب‌بر مانند زعفران، پسته، گیاهان دارویی و موسیر تأکید دارد.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، تغییرات اقلیمی به عنوان یک چالش جدی، پایداری بخش کشاورزی و منابع طبیعی ایران را با تهدید مواجه ساخته است. با این حال، با اتخاذ راهبردهای مناسب مدیریت پایدار می‌توان این تهدید را به فرصتی برای تحول در نظام کشاورزی تبدیل کرد. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با محور قرار دادن مدیریت پایدار زمین، کشاورزی هوشمند به اقلیم، توسعه فناوری‌های پایدار و تقویت بنیه اقتصادی کشاورزان، برنامه‌ریزی جامعی برای مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی تدوین کرده است.

همایش ملی “تغییر اقلیم؛ مدیریت پایدار کشاورزی و منابع طبیعی” در آذر ۱۴۰۴، فرصت ارزشمدی برای تبادل دانش بومی و علمی، معرفی راهکارهای عملی و تقویت همکاری‌های بین‌بخشی در این زمینه است. موفقیت این راهبردها مستلزم مشارکت فعال کشاورزان، حمایت نهادی پایدار و عزم ملی برای حرکت به سمت کشاورزی پایدار است تا از این طریق، هم امنیت غذایی نسل حاضر تأمین شود و هم منابع برای نسل‌های آینده حفظ گردد.

منابع گزارش
1. بر اساس پژوهش‌های منتشر شده در نشریات علمی داخلی (۱۳۹۱)
2. مطالعات مؤسسه تحقیقات خاک و آب (۱۳۹۳)
3. پژوهش‌های بین‌المللی در زمینه مدیریت پایدار زمین
4. گزارش‌های هیئت بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC)
5. مطالعات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

پایگاه خبری داوان نیوز: تصور کنید که در میانه یک نبرد نابرابر ایستاده‌اید؛ نبردی که نتیجه‌اش سرنوشت سفره‌های میلیون‌ها ایرانی را تعیین می‌کند. از یک سو، کشاورزانی که با دستان پرزحمت‌شان، امید به بار نشستن زمین را در دل می‌پرورانند و از سوی دیگر، کمبودهایی که مانند موریانه، پایه‌های تولید را می‌جوند. اینجا، داستان “طلای سیاه” کشاورزی ایران است؛ داستان کود و سمومی که باید به موقع و باکیفیت به دست کشاورز برسند، اما در پیچ و خم تحریم‌ها، بوروکراسی و نوسان قیمت‌ها، راه به مزرعه نمی‌یابند. این گزارش، روایت گره‌هایی است که بر گلوی کشاورزی ایران تنگ شده و راه‌حل‌هایی که می‌تواند دوباره جان را به رگ‌های این زمین‌ها جاری کند.

جواد احمدی، گزارشگر داوان نیوز: در کشاورزی مدرن، کود و سموم دو نهاده حیاتی محسوب می‌شوند که کیفیت و کمیت تولیدات کشاورزی به صورت مستقیم به تأمین به موقع و مناسب آن‌ها وابسته است. در شرایط کنونی ایران که با تورم افسارگسیخته و محدودیت‌های بین‌المللی مواجه است، بررسی چالش‌های پیش روی بخش دولتی و خصوصی در تأمین این نهاده‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دیدارهای انجمن‌های واردکنندگان و تولیدکنندگان کود و سم کشور با خانم جلیلی‌مقدم، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور، نشان‌دهنده عزم جدی برای حل این معضلات است. این گزارش به بررسی عمیق این چالش‌ها، پیامدهای آن برای کشاورزان و راهکارهای ممکن برای عبور از این بحران می‌پردازد.

چالش‌های پیش روی بخش دولتی
۱. محدودیت‌های بین‌المللی و تحریم‌ها
تحریم‌های بین‌المللی دسترسی به بازارهای جهانی و واردات مواد اولیه با کیفیت را با مشکل مواجه ساخته است. این محدودیت‌ها نه تنها بر واردات مستقیم محصولات نهایی تأثیر گذاشته، بلکه دسترسی به فناوری‌های روز و دانش فنی مورد نیاز برای تولید داخلی را نیز محدود کرده است. همانطور که شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره کرده، موضوعات محیط‌زیستی نباید تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گیرد، زیرا مستقیماً با سلامت و کیفیت زندگی مردم مرتبط است .

۲. موانع قانونی و بوروکراسی اداری
فرآیندهای طولانی و پیچیده اداری برای صدور مجوزهای تولید و واردات، از سرعت و چابکی لازم در پاسخگویی به نیازهای فصلی کشاورزی جلوگیری می‌کند. همچنین نبود ثبات در سیاست‌گذاری‌ها و تغییرات مکرر در قوانین و مقررات، برنامه‌ریزی بلندمدت را برای فعالان این عرصه دشوار ساخته است.

۳. چالش‌های نظارتی و کنترل کیفیت
نبود سیستم‌های نظارتی کارآمد و یکپارچه منجر به ورود محصولات تقلبی و غیراستاندارد به بازار شده است. همچنین پایش ناکافی بر توزیع و مصرف کود و سموم در سطح کشور، اجرای سیاست‌های کلان را با مشکل مواجه ساخته است.

 چالش‌های بخش خصوصی
 ۱. مشکلات تأمین مالی و افزایش هزینه‌ها
نوسانات شدید نرخ ارز و تورم لجام‌گسیخته، برنامه‌ریزی مالی برای واردکنندگان و تولیدکنندگان را غیرممکن ساخته است. همچنین دسترسی محدود به منابع مالی ارزان‌قیمت و افزایش نرخ سود بانکی، سرمایه‌درگردش مورد نیاز برای واردات و تولید را به شدت کاهش داده است.

۲. اختلال در زنجیره تأمین بین‌المللی
مشکلات در انتقال پول به فروشندگان خارجی و تأخیر در حمل و نقل بین‌المللی به دلیل محدودیت‌های تحریمی، زنجیره تأمین را با اختلال جدی مواجه کرده است. همچنین رقابت با خریداران از سایر کشورها که با محدودیت‌های مشابه مواجه نیستند، موقعیت خریداران ایرانی را در بازارهای جهانی تضعیف کرده است.

۳. چالش‌های داخلی در تولید و توزیع
فرسودگی خطوط تولید و ناکارآمدی تکنولوژیکی در واحدهای تولید داخلی، کیفیت و کمیت محصولات را محدود ساخته است. همچنین سیستم‌های توزیع ناکارآمد باعث ایجاد شکاف بین تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی شده است.

 تأثیر چالش‌ها بر کشاورزان و بهره‌برداران
 ۱. فشار اقتصادی و کاهش سودآوری
افزایش شدید قیمت کود و سموم، هزینه تولید را برای کشاورزان به میزان قابل توجهی افزایش داده است. همچنین نوسانات قیمتی و کمبودهای دوره‌ای، امکان برنامه‌ریزی برای فصل کشت را از کشاورزان سلب کرده است.

۲. مخاطرات کیفیت و سلامت محصولات
استفاده از نهاده‌های نامطمئن و بی‌کیفیت به دلیل کمبود محصولات استاندارد، سلامت محصولات کشاورزی و در نتیجه سلامت مصرف‌کنندگان را به خطر انداخته است. همانطور که شینا انصاری تأکید کرده، استفاده از نهاده‌های شیمیایی باید در حد مجاز و بر اساس استانداردها انجام شود تا سلامت محصولات و حفظ منابع آب و خاک تضمین شود .

۳. تهدید امنیت غذایی کشور
کاهش کیفیت و کمیت تولیدات کشاورزی به دلیل مشکلات تأمین نهاده‌ها، در بلندمدت امنیت غذایی کشور را با مخاطره مواجه می‌سازد. همچنین کاهش انگیزه کشاورزان برای ادامه فعالیت، خالی شدن روستاها و کاهش سطح زیر کشت را در پی خواهد داشت.

راهکارها و برنامه‌های آینده
 ۱. راهکارهای فناورانه و نوآورانه
توسعه کودهای زیستی و ارگانیک می‌تواند وابستگی به واردات را کاهش داده و آثار منفی زیست‌محیطی را بکاهد. همانطور که در پژوهشی درباره تأثیر فرمولاسیون ارزان‌قیمت کود زیستی تهیه‌شده از سودوموناس پوتیدا نشان داده شد، این کودها می‌توانند رشد گیاه را به طور چشمگیری افزایش دهند . همچنین هوشمندسازی کشاورزی و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند مصرف بهینه این نهاده‌ها را ممکن سازد. همانطور که در گزارش پایگاه خبری داوان نیوز اشاره شده، هوشمندسازی این حوزه از اولویت‌های اصلی دولت دانسته شده است .

۲. راهکارهای سیاستی و نهادی
اصلاح الگوی کشت متناسب با شرایط اقلیمی هر منطقه می‌تواند مصرف نهاده‌ها را بهینه کند. همچنین تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی می‌تواند راهی برای دور زدن محدودیت‌ها باشد. همانطور که وزیر جهاد کشاورزی بر تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، به ویژه در حوزه‌های آبخیز مشترک با همسایگان تأکید کرده است .

۳. راهکارهای مدیریتی و نظارتی
ساده‌سازی فرآیندهای اداری و حذف بوروکراسی‌های زائد می‌تواند سرعت تأمین و توزیع نهاده‌ها را افزایش دهد. همچنین استقرار سیستم رهگیری و ردیابی می‌تواند بر کیفیت و کمیت محصولات از تولید تا مصرف نظارت کند.

۴. راهکارهای مالی و اقتصادی
تثبیت نرخ ارز ترجیحی برای واردات نهاده‌های اساسی می‌تواند به ثبات بازار کمک کند. همچنین حمایت‌های هدفمند از کشاورزان خرده‌پا می‌تواند فشار اقتصادی بر آنان را کاهش دهد.

 جدول خلاصه چالش‌ها و راهکارهای پیش رو

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، چالش‌های پیش روی تأمین کود و سموم کشاورزی در ایران، پیچیده و چندبعدی است و راه حل برون‌رفت از این بحران، نیازمند عزم ملی و همکاری همه جانبه تمامی ذینفعان است. بخش دولتی باید با سیاست‌گذاری شفاف و کارآمد، زمینه را برای فعالیت بخش خصوصی فراهم کند. بخش خصوصی نیز باید با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و تقویت توان تولید داخلی، وابستگی به بیرون را کاهش دهد. کشاورزان نیز به عنوان حلقه پایانی این زنجیره، باید با آموزش و توانمندسازی، مصرف بهینه و منطقی این نهاده‌ها را فراگیرند.

همانطور که وزیر جهاد کشاورزی اشاره کرده، راه حل چالش‌های پیچیده پیشرو در رویکرد یکپارچه، مشارکتی و دانش‌بنیان نهفته است. تنها از طریق چنین رویکردی می‌توان از چالش‌های کنونی عبور کرد و به آینده‌ای پایدار برای کشاورزی ایران دست یافت. آینده‌ای که در آن امنیت غذایی، سلامت جامعه و حفاظت از محیط زیست به صورت همزمان و متوازن تأمین شود.

پایگاه خبری داوان نیوز: در عصر اطلاعات، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها به‌طور مداوم در معرض قضاوت افکار عمومی و رسانه‌ها قرار دارند. عملکرد آن‌ها می‌تواند منجر به شکل‌گیری اعتراضات از سوی نهادها یا افراد شود که این امر، فشارهای روانی و رسانه‌ای قابل‌توجهی را ایجاد می‌کند. در این میان، روابط عمومی به‌عنوان «مغز استراتژیک» و «پل ارتباطی» سازمان، نقشی حیاتی در مدیریت این بحران‌ها، کاهش فشارها و حفظ اعتبار نهاد ایفا می‌کند. این مقاله به تبیین نقش‌ها و راهبردهای روابط عمومی در مواجهه با این چالش‌ها می‌پردازد.

فضای پرتلاطم رسانه‌ای امروز، به‌ویژه با ظهور پلتفرم‌های اجتماعی، به‌سرعت می‌تواند هر انتقاد یا اعتراضی را به یک بحران تمام‌عیار تبدیل کند. این بحران‌ها نه تنها بر «برند» نهاد دولتی و یا سازمان تأثیر می‌گذارند، بلکه باعث ایجاد فشار روانی شدید بر کارکنان، مدیران و حتی معترضان می‌شوند. روابط عمومی دیگر یک واحد تبلیغاتی صرف نیست، بلکه یک مدیریت استراتژیک است که هدف آن، درک، پیش‌بینی و هدایت جریان‌های افکار عمومی است.

نقش روابط عمومی در کاهش فشار روانی بر سازمان (درون‌سازمانی)

فشار روانی ناشی از اعتراضات می‌تواند روحیه کارکنان را تضعیف و تصمیم‌گیری مدیران را مختل کند. روابط عمومی با راهبردهای زیر به مقابله با این فشار می‌پردازد:

* شفاف‌سازی داخلی: اولین قدم، اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع به تمامی اعضای سازمان درباره ماهیت اعتراضات و موضع رسمی نهاد است. این کار از شکل‌گیری شایعات و افزایش اضطراب درون‌سازمانی جلوگیری می‌کند.
* تقویت روحیه و انسجام: روابط عمومی با برجسته کردن نقاط قوت سازمان، اهداف مشترک و پشتیبانی مدیریت از کارکنان، به تقویت حس تعلق سازمانی و تاب‌آوری در برابر فشارهای خارجی کمک می‌کند.
* آماده‌سازی سخنگو: آموزش و آماده‌سازی سخنگویان برای مواجهه با رسانه‌ها و جلسات پرسش و پاسخ، باعث می‌شود آن‌ها با اعتماد به نفس بیشتری عمل کنند و تحت فشارهای روانی مصاحبه‌های دشوار، پیام سازمان را به درستی منتقل کنند.

نقش روابط عمومی در مدیریت فشار رسانه‌ای و افکار عمومی (برون‌سازمانی)

این بخش، هسته اصلی فعالیت روابط عمومی در زمان بحران است.

* پایش و رصد هوشمند (Monitoring): روابط عمومی به‌طور مداوم فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی را رصد می‌کند تا اصالت اعتراضات، دامنه آن و افراد کلیدی تاثیرگذار را شناسایی کند. این کار به سازمان کمک می‌کند به جای واکنش هیجانی، یک پاسخ استراتژیک ارائه دهد.
* ارتباط دوسویه و فعال به جای انفعال: روابط عمومی مدرن به جای سکوت یا انکار، به‌صورت فعالانه با رسانه‌ها و جامعه معترضان وارد گفت‌وگو می‌شود. این امر با برگزاری کنفرانس‌های مطبوعاتی شفاف، انتشار بیانیه‌های دقیق و پاسخگویی مستقیم در فضای مجازی محقق می‌شود.
* مهار آتش‌سوزی اطلاعاتی (Crisis Communication): هنگامی که اخبار نادرست یا بزرگ‌نمایی‌شده منتشر می‌شود، روابط عمومی باید به‌سرعت و با ارائه مستندات معتبر، اقدام به اصلاح اطلاعات کند. سرعت در این زمینه کلیدی است تا مانع تثبیت یک تصویر منفی در اذهان عمومی شود.
* انسان‌سازی سازمان (Humanizing the Organization): یکی از موثرترین راه‌ها برای کاهش خشم عمومی، نشان دادن «چهره انسانی» سازمان است. روابط عمومی می‌تواند با بیان داستان‌های واقعی از افرادی که سازمان به آن‌ها خدمت کرده، یا ابراز همدلی و درک دغدغه‌های معترضان، از سازمان یک نهاد خشک و بی‌روح به یک مجموعه پاسخگو و دغدغه‌مند تبدیل کند.

نقش روابط عمومی در تعامل با نهادها و افراد معترض

روابط عمومی می‌تواند با مدیریت هوشمندانه، حتی فشار روانی بر خود معترضان را نیز کاهش دهد و فضایی برای گفت‌وگوی سازنده ایجاد کند.

* ایجاد کانال ارتباطی: دیده شدن و شنیده شدن، اصلی‌ترین خواسته هر معترضی است. روابط عمومی با ایجاد کانال‌های مشخص (مانند ایمیل اختصاصی، جلسات حضوری با نمایندگان) به معترضان این امکان را می‌دهد که صدای خود را به‌صورت سازنده به گوش مدیریت برسانند. این کار از تشدید خشونت و گسترش اعتراض در فضای مجازی می‌کاهد.
* تفکیک اعتراض سازنده از تخریب: روابط عمومی با تحلیل محتوای اعتراضات، می‌تواند بین انتقادات سازنده و حملات تخریبی تمایز قائل شود. پاسخ به انتقادات سازنده با پذیرش مسئولیت و قول بهبود، مشروعیت سازمان را افزایش می‌دهد.
* افشای اطلاعات نادرست بدون حمله شخصی: در مواجهه با ادعاهای نادرست، روابط عمومی باید بر ارائه حقایق متمرکز شود و از حمله به شخص معترضان خودداری کند، چرا که این کار تنها موجب تشدید احساسات و قهرمان‌سازی کاذب آن‌ها می‌شود.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، در مواجهه با فشارهای روانی و رسانه‌ای ناشی از اعتراضات، روابط عمومی به‌عنوان یک «سپر ارتباطی» و «مشاور استراتژیک» عمل می‌کند. موفقیت آن در گرو گذار از حالت تدافعی و تبلیغاتی به سمت رویکردی شفاف، فعال و دوسویه است. یک روابط عمومی قدرتمند نه تنها می تواند از اعتبار سازمان محافظت کند، بلکه با کاهش تنش و ایجاد فضای اعتماد، فشار روانی را از دوش تمامی طرف‌های درگیر — شامل کارکنان سازمان و حتی معترضان — برمی‌دارد و زمینه را برای بهبود عملکرد و رفع کاستی‌ها فراهم می‌سازد. در نهایت، روابط عمومی موفق، مدیریت بحران را نه به عنوان یک تهدید، بلکه به عنوان فرصتی برای بازسازی اعتماد و نمایش مسئولیت‌پذیری سازمان می‌داند.

تهیه و تنظیم: ناظم رام