دستورالعمل فنی مدیریت بيماری کپک خاکستری خيار گلخانه ای

پایگاه خبری DA1news: یکی از بیماریهای مهم خیار گلخانه ای، کپک خاکستری است که در بیشتر نقاط دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است.

به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، قــارچ Botrytis cinerea Pers.، عامل بیماری کپک خاکستری، گونه ای نکروتروف6 و دارای انتشار جهانی است. قارچ عامل بیماری روی خیار، به گل، میوه، ساقه و برگ حمله میکند. علایم ابتدا به صورت عقیمی و مرگ گل ) آلودگی پنهان( و پس از آن بهصورت گلهای کپک زده بروز میکنند و سبب کاهش قابل توجه محصول میشوند. در شرایط پیشرفت بیماری، میوه های کوچک و متوسط از قسمت انتهایی کپک میزنند که این کپکها بهرنگ خاکستری دیده میشوند.

کنترل بیماری کپک خاکستری بسـیار دشوار اسـت .تهویۀ مطلوب ،رعایت تراکم کاشت ،کاهش رطوبت و برقراری جریان هوا در بین بوتهها، رعایت بهداشت گلخانه و حذف بوته های آلوده، استفاده از قارچ کشهای مؤثر مانند لوناسنسیشن6 با غلظت 0/4 و سیگنوم9 با غلظت 60/6 درهزار برای محلولپاشی با فاصلۀ هفت روز، از روشهای مناسب در مدیریت این بیماری هستند.

دستورالعمل اجرایی مدیریت بیماری
با توجه به نقش رطوبت در گسترش سریع بیماری، فراهم ساختن تهویۀ مناسب در گلخانه و در مزرعه، به طوریکه احتمال تشکیل شبنم و رطوبت آزاد در روی بوته فراهم نشود، بسیار مهم است. برای این منظور لازم است:
– از تراکم بالای کشت در مزرعه خودداری شود .
– ردیفهای کشت به گونه ای طراحی شوند که هم جهت با بادهای غالب منطقه و یا عمود بر دریچۀ تهویۀ هوا در گلخانه باشند تا جریان باد به راحتی در بین ردیفهای کاشت جابهجا شده و باعث کاهش رطوبت گلخانه شود.
– رعایت فنی در احداث گلخانهها ضروری است، بطوری که امکان تهویه کامل به راحتی فراهم شود.
– در چیدمان واحدهای گلخانه در کنار یکدیگر، طوری عمل شود که جریان هوا از یک واحد به واحد دیگر نرسد و یا واحدی مانع جریان به واحد دیگر نشود.
– استفاده از پدهای سلولزی و تعویض و شستشوی به موقع آنها، در جلوگیری از ورود بیمارگر به داخل فضای گلخانه بسیار مؤثر هستند.

• بیماری کپک خاکستری خیار همواره در کشتهای مزرعه ای و گلخانه ای شیوع پیدا میکند. لذا، توصیه میشود قبل از شروع گل دهی، با بازدیدهای مرتب از مزارع و گلخانه ها، با مشاهدۀ اولین علایم بیماری، ضمن خارج ساختن بوتۀ آلوده از مزرعه و گلخانه ،محلول پاشی با قارچ کشهای ثبت شده در کشور و با مقدار مصرف توصیه شده ،بهصورت متناوب انجام گیرد و بر حسب سرعت گسترش بیماری، هر هفت روز یکبار تا توقف گسترش آن تکرار شود.
• در هنگام حذف و خارج نمودن بوتۀ آلوده، سعی شود تا اسپورهای عامل بیماری، بهخصوص در گلخانه پخش نشوند. برای این منظور، بوتۀ آلوده درون یک کیسۀ پلاستیکی از مزرعه و یا گلخانه خارج شود .
• از قارچکش لوناسنسیشن با غلظت 0/4 در هزار و قارچکش سیگنوم با غلظت 60/6 در هزار، بهتناوب و با فاصلۀ هفت روز استفاده شود و دورۀ کارنس پنج روز است.
• محلولپاشی مزرعه و یا گلخانه، اول روز و صبح هنگام پس از بازکردن دریچۀ تهویۀ هوای گلخانه و خشک شدن شبنم ،انجام شود تا بوته های محلول پاشی شده ،تا هنگام ظهر خشک شوند. از محلولپاشی در آخر روز و هنگام عصر، به دلیل اینکه بوته ها تا صبح روز بعد خیس خواهند ماند، اجتناب شود.
• با توجه به پتانسیل بیمارگر در تولید کنیدی6 و انتشار آن، وجود حتی یک بوته به خصوص در فضای گلخانه، گسترش بعدی بیماری را به همراه خواهد داشت. لذا ،حتی یک بوتۀ آلوده ضرورت مدیریت بیماری را اجتناب ناپذیر میکند.
• رعایت بهداشت گلخانه، از جمله اجتناب از به کارگیری ادوات آلوده و برقراری مقررات پیشگیرانه مانند جلوگیری از ورود کارگران با لباسها و کفشهای آلوده به داخل گلخانه، در پیشگیری از گسترش بیماری بسیار مهم است.
• برای اخذ نتیجۀ مطلوب، حداقل انجام چهار نوبت سمپاشی با قارچ کشهای مؤثر، به صورت متناوب توصیه میشود.

منبع: موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور