باقیمانده آفتکش‌ها در محصولات، معضلی برای انسان‌ها
پایگاه خبری DA1news: رییس بخش تحقیقات آفتکش‌های موسسه تحقيقات گياه‌‌پزشكي كشور باقیمانده آفتکش‌ها در محصولات کشاورزی را معضلی گریبانگیر برای انسان‌ها دانست و به توصیه مواردی برای حفظ سلامت مردم پرداهت.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی به نقل از روابط عمومی موسسه تحقيقات گياه‌‌پزشكي كشور، چندی پیش وحیده مهدوی رییس بخش تحقیقات آفتکش‌ها با حضور در شبكه سلامت سيما، در برنامه زنده تلویزیونی کشیک سلامت به موضوع «باقیمانده آفتکش‌ها در محصولات کشاورزی» پرداخت و از آن به عنوان معضل گریبانگیر انسان‌ها در سراسر دنیا اشاره کرد.
مهدوی گفت: انفجار جمعیت دنیا از یکسو و سطح زیرکشت محدود از سویی دیگر، انسان‌ها را ناگزیر به مصرف آفتکش‌های شیمیایی کرده است. با توجه به اهمیت بحث ایمنی و سلامت غذا در کنار امنیت غذایی در دهه‌های اخیر، امروزه برای کاهش باقیمانده آفتکش‌ها در مواد غذایی تلاش زیادی می‌شود.
مسئول آزمایشگاه مرجع باقیمانده سموم وزارت جهادکشاورزی گفت: کشور ما از این نظر، رتبه پایینی ندارد اما مانند کشورهای پیشرفته هم نیستیم. اما از آنجایی که هرساله شاهد کاهش بقایای آفتکش‌ها در محصولات کشاورزی مان هستیم، در آینده‌ای نه چندان دور به استانداردهای سلامت مواد غذایی دست خواهیم یافت.
رییس بخش تحقیقات آفتکش‌ها شرح داد: آزمایشگاه تعیین باقیمانده آفتکش‌ها در موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، پایش میزان باقیمانده آفتکش‌ها در محصولات کشاورزی را انجام می‌دهد که در پنج سال اخیر از اهمیت زیادی برخوردار شده است. از سال 1387 استانداردها و شاخص‌هایی برای باقیمانده آفتکش‌ها در مواد غذایی تعریف شد که به علت پویا بودن این مبحث، این شاخص‌ها هرساله بازنگری می‌شوند.
ميزان مجاز باقيمانده آفتكشها
وحیده مهدوی تعيين حداكثر ميزان مجاز باقيمانده آفتكشها در محصولات كشاورزي، تحقيق برای تعيين دوره كارنس سموم، تحقيق با هدف پايش و رديابي باقيمانده آفتکش‌ها و متابوليت‌هاي آنها در محصولات و محيط‌هاي كشاورزي، توسعه و بهينهسازي روش‌هاي نوين استخراج و آناليز باقيمانده آفتكشها در این محصولات، تحقيق در زمينه معرفي روش‌هاي نوين استخراج و تجزيه آفتكشها و بقاياي آنها در محصولات و محيط‌هاي كشاورزي و آناليز باقيمانده آفتكشها با دستگاه‌هاي مختلف را از وظایف این آزمایشگاه برشمرد؛ که ضمن همکاری با دفاتر اجرایی وزارت جهاد کشاورزی در سياست گذاري، برنامه ريزي و هدايت امور تحقيقات آفتكشها در سطح ملي فعالیت می‌کند.
وحیده مهدوی ضمن شرح شاخص مقدار باقیمانده مجاز یک آفتکش در موادغذایی عنوان کرد: هم اکنون در هشتاد محصول کشاورزی بیش از 1800 شاخص MRL تعریف شده است. MRL شاخص مقدار باقیمانده مجاز یک آفتکش در مواد غذایی است، که بر اساس عادات و رژیم غذایی افراد و مصرف سرانه آن ماده غذایی متفاوت می‌باشد.
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور تاکید کرد: در حال حاضر کشور ما، عضو مجمع کدکس غذایی جهانی است و با پذیرش و رعایت MRL جهانی، شاهد سهولت مراودات با مجامع بین‌المللی هستیم.
توصیه های لازم برای حفظ سلامت
مهدوی به توصیه مواردی پرداخت که مردم با رعایت آنها به حفظ سلامت خود کمک کنند و گفت: مصرف مواد غذایی متنوع مانع قرار گرفتن در معرض یک آفتکش خاص می‌شود، پوست‌گیری میوه‌ها و سبزیجات با مصرف تازه خوری نیز درصد باقیمانده آفتکش در آنها را کاهش می‌دهد. بلانچ کردن موادغذایی (15 دقیقه جوشاندن در آب جوش و سپس ریختن در آب سرد) نیز ضمن کاهش میزان باقیمانده آفتکش‌ها به خصوص آفتکش‌های سیستمیک، تازگی و طراوت محصول را حفظ می‌کند.
وی تاکید کرد: باقیمانده آفتکش‌های موجود در مواد غذایی در فرایند پخت و پز به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. همچنین در صورتیکه دوره کارنس (زمان ماندگاری آفتکش‌ها در محصول) در مزرعه و باغ طی نشده باشد، انبارداری و نگهداری محصولات غذایی با مصرف تازه‌خوری در یخچال نیز از راه‌های موثر برای سپری شدن دوره کارنس قبل از مصرف می‌باشد.
وی در پایان اشاره کرد: امروزه آفتکش‌هایی وجود دارند که دوره کارنس کمتر از 24 ساعت دارند، اما بحث اصلی در دسترس بودن، پایداری عرضه و ارزان بودن آنهاست. عدم رعایت این موارد کشاورزان را به سمت خرید آفتکش‌های ارزان اما خطرناک سوق می‌دهد، که توجه سازمان‌های حمایتی به این امر ضروری است.
