برنامه هفتم توسعه؛ تولید بهینه جایگزین اصلاح الگوی کشت

پایگاه خبری DA1news: مشاور معاون وزیر کشاورزی در امور زراعت در سفر به استان مرکزی گفت: در برنامه هفتم توسعه، اصلاح الگوی کشت به برنامه تولید بهینه تغییر کرد و سبب شد انسجام و شبکه‌ای بین همکاران در وزارت جهاد کشاورزی ایجاد شود.
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی به نقل از روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی، مجید حسنی‌مقدم پیش از ظهر امروز در نشست کمیته برنامه‌ریزی و نظارت بر الگوی کشت محصولات زراعی استان مرکزی اظهار داشت: استان مرکزی در نگاه اول صنعتی دیده می‌شود اما کشاورزی در استان مرکزی جایگاه ویژه دارد، بیش از 100 هزار بهره‌بردار در استان وجود دارد که در تعادل‌بخشی بین جامعه شهری و روستایی، محیط زیست، اشتغال و امنیت غذایی جایگاه ویژه‌ای دارند که این مهم نشان از جایگاه ویژه بخش کشاورزی در استان مرکزی است.

وی‌افزود: از 2 میلیون تن تولید سالانه استان مرکزی نزدیک به یک میلیون و 800 هزار تن اراضی آبی است و نشان می‌دهد وابستگی بخش کشاورزی استان مرکزی به آب بالاست به همین جهت از سال 1401 که بحث الگوی کشت مطرح شد. یکی از دلایل آن محدودیت در منابع آب بود که در استان مرکزی با آن مواجه هستید. بحث الگوی کشت شاید در ظاهر از سال 1401 در قالب قانون بودجه پیش بینی شد و در قانون بهره‌وری مصوب سال 89 مطرح بود، اما باید گفت برنامه الگوی کشت را از سال 1401 شروع نکردیم.

مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت ادامه داد: در گذشته در استان‌ها الگوی کشت وجود داشت، اما با توجه به تغییر شرایط، محدودیت منابع، تغییر اقلیم و تغییر توان کارشناسی و مدیریتی ما به عنوان بخش دولتی و تغییر توان کارشناسی بخش کشاورزی و نیازها نیز قطعاً باید الگوی کشت تغییر کند و به‌روز شود. بنابراین باید واژه اصلاح الگوی کشت بیان شود. اتفاق دیگر که در سال 1401 با رونمایی وزیر وقت در رابطه با بحث اصلاح الگوی کشت اتفاق افتاد و در برنامه هفتم توسعه به برنامه تولید بهینه تغییر کرد و سبب شد یک انسجام و شبکه‌ای بین همکاران در وزارت جهاد کشاورزی ایجاد شود و می‌توان گفت هیچ بخشی از وزارت جهاد کشاورزی و در سطح متناظرش در سازمان جهاد کشاورزی از این بحث مستنثنی نیست.

حسنی‌مقدم عنوان کرد: از سال 1392 که بحث قانون انتزاع مطرح و بخش بازرگانی وارد وزارت جهاد کشاورزی شد باز در رویکرد وزارت جهاد کشاورزی تغییراتی ایجاد شد در واقع دیگر نمی‌توان گفت بخش کشاورزی را مدیریت می‌کنیم بلکه باید بگوییم کسب و کار کشاورزی را قبل از مزرعه، در مزرعه و پس از مزرعه که به عنوان یک زنجیره پیوسته هستند؛ مدیریت می‌کنیم. بنابراین نگاه ما به بحث اصلاح کشت یا تولید بهینه تغییر کرده و زمانی که گفته می‌شود یک برنامه‌ اصلاح الگوی کشت داریم به معنی اصلاح آرایش کشت به عنوان ویترین و خروجی کار است که میزان محصولات و مکان تولید چقدر باشد.

وی تصریح کرد: اصلاح نظام تولید و نظام تولید کشت‌گیری در دستور کار قرار دارد در این راستا تغییر فصل کشت، شیوه‌های تغذیه، شیوه‌های نوین آبیاری و غیره در قالب الگوی کشت که نتیجه آن اصلاح الگوی کشت است صورت خواهد گرفت، موضوع مهمی که برای دولتی‌ها بسیار مهم است؛ اصلاح شیوه و نظام راهبری مزرعه است یعنی ابزارهای مختلف در قالب سیاست حمایتی و قیمتی قطعاً باید اصلاح شود و بتوانیم به سمت این شیوه پیش برویم، چراکه دیگر برنامه اصلاح الگوی کشت یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت است. بنابراین وقتی از برنامه اصلاح‌کشت صحبت می‌شود، یعنی جای یک برنامه راهبردی میان مدتی در بخش کشاورزی خالی بود، در واقع این برنامه مطرح شده تا کشاورز به تولید برسد، محدودیت منابع مدیریت شود و به امنیت غذایی و پایداری تولید توجه شود.

مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت با بیان اینکه برنامه اصلاح الگوی کشت یک برنامه پویا و پیوسته است که در مسیر و طی زمان آینده به نتیجه مطلوب و عالیه خواهد رسید، گفت: در برخی از استان‌ها بحران آب شروع شده و در استان کرمان به جهت محدودیت منابع آب، هر ساله بخش زیادی از پسته کاری حذف می‌شود، استان مرکزی هم جز استان‌های پُرآب محسوب نمی‌شود و این امر سبب شد نگاه خود را اصلاح کنیم، یکی از ابزارهای اساسی و مهم برای اجرای برنامه تولید بهینه یا اصلاح‌ الگوی کشت، کشاورزی قرار دادی است، اگر دغدغه بازار را از کشاورز بگیریم سبب می‌شود کشاورز به بهره‌وری و تولید فکر کند، صنعت بیمه در بخش کشاورزی بسیار ضعیف است یعنی بیمه درآمدی باید پیش بینی شود تا وقتی گفته می‌شود یک محصولی در جایی کشت نشود و محصول دیگری کشت شود، یعنی ما نمی‌توانیم تا آخر به‌عنوان بخش دولتی اعتبار دهیم اما می‌توانیم از طریق صندوق بیمه و صندوق الگوی کشت مسیر را پیش ببریم.
حسنی‌مقدم با بیان اینکه زمانی که اجرای یک برنامه اثربخش نیست و ما را به اهداف خود نمی‌رساند باید متوقف شود، افزود: برنامه اصلاح الگوی بر سه موضوع هویت، مکان و فعالیت تأکید دارد یعنی کشاورز، مزرعه و هم فعالیت کشاورز باید مورد توجه قرار گیرد و ما به عنوان وزارت جهاد کشاورزی مسئول کل زنجیره هستیم و باید به کل زنجیره توجه داشته باشیم.

وی در پایان شخنانش گفت: تأکید ما بر این است برنامه‌های آموزشی استان‌ها برای کشاورزان چندبُعدی باشد تا اثر بیشتری به همراه داشته باشد، بحث دانه‌های روغنی یکی از محورهای این برنامه است، در برنامه هفتم درصد خودکفایی 40 درصد پیش‌بینی شده، اما در حال حاضر درصد خودکفایی حدود 12 درصد است و وابستگی در دانه‌های روغنی زیاد است، اتفاق خوب امسال این بود که با مصوبه شورای قیمت‌گذاری، واردکننده‌ها مجاب به خرید شوند و برای سهم خرید واردات انجام‌دهند که تاکنون حدود 4 همت برای خرید دانه‌های روغنی از جیب بخش خصوصی هزینه شده است.