تولید گندم و شکاف بین هزینه‌ها و درآمد
پایگاه خبری DA1news: در سال زراعی ۱۴۰۳–۱۴۰۴، کشاورزان ایرانی با افزایش قابل توجه هزینه‌های تولید گندم مواجه شدند. بر اساس گزارش‌ها، کمبود کود اوره در مرحله پنجهزنی گندم، بهره‌وری محصول را کاهش داد و هزینه‌های جانبی را برای کشاورزان افزایش داد . همچنین، افزایش قیمت نهاده‌هایی مانند بذر، سموم، سوخت و دستمزد نیروی کار تحت تأثیر تورم عمومی، فشار مالی بر تولیدکنندگان را تشدید کرده است .
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، برخی کارشناسان حوزه کشاورزی اشاره می‌کنند که هزینه تمام‌شده تولید هر کیلوگرم گندم از قیمت تضمینی اعلام شده (۲۰,۵۰۰ تومان برای گندم معمولی و ۲۱,۰۰۰ تومان برای گندم دوروم) فراتر رفته است. این شکاف بین هزینه‌ها و درآمد، انگیزه کشاورزان برای ادامه تولید را تضعیف کرده است .
واکنش‌ها و چالش‌های پیش‌رو
۱. تأخیر در پرداخت مطالبات:
– با وجود خرید ۱.۶ میلیون تن گندم تا ابتدای خرداد ۱۴۰۴، بسیاری از کشاورزان هنوز پرداخت‌های خود را دریافت نکرده‌اند. طبق قانون، پرداخت باید حداکثر ۴۸ ساعت پس از تحویل انجام شود، اما تأخیرهای بیش از ۴۰ روز گزارش شده است .
– عطاالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، تأکید کرده که این تأخیرها نشان‌دهنده نگاه واردات‌محور به جای خودکفایی است .
۲. تقاضا برای اصلاح قیمت تضمینی:
– کارشناسان و نمایندگان صنفی خواستار تجدیدنظر در قیمت خرید تضمینی شده‌اند. به عنوان مثال، پیشنهاد شده قیمت گندم با در نظر گرفتن نرخ تورم تولیدکننده (که حدود ۲۳,۲۰۰ تومان برآورد می‌شود) افزایش یابد .
– قاسم پیشهور، کارشناس کشاورزی، هشدار داده است که عدم اصلاح قیمت ممکن است به انبار کردن گندم یا تبدیل آن به علوفه توسط کشاورزان منجر شود .
۳. اقدامات حمایتی دولت:
– وزارت جهاد کشاورزی بیمه فراگیر گندم را برای نخستین بار در سال جاری اجرا کرده است. این طرح بدون دریافت هزینه از کشاورزان، تمام زمین‌های زیر کشت گندم را پوشش می‌دهد .
– همچنین، ۱۲ هزار میلیارد تومان از سوی سازمان برنامه و بودجه به صندوق بیمه محصولات کشاورزی اختصاص یافته است .
تأثیرات بلندمدت بر امنیت غذایی
– کاهش انگیزه کشاورزان و احتمال کاهش سطح زیر کشت گندم در سال‌های آینده، می‌تواند وابستگی به واردات را افزایش دهد. این موضوع با توجه به تحریم‌ها و نوسانات ارزی، تهدیدی برای امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود .
– در سال گذشته، حدود ۱۲ میلیون تن گندم خریداری شد، اما پیش‌بینی می‌شود تولید امسال به دلیل چالش‌های موجود به ۱۰ میلیون تن کاهش یابد .
به گزارش اخبار روزانه کشاورزی، افزایش هزینه‌های تولید گندم در ایران، نیازمند سیاست‌های حمایتی فوری و شفافیت در تعیین قیمت تضمینی است. در حالی که دولت اقداماتی مانند بیمه فراگیر را آغاز کرده، حل مشکلاتی مانند تأخیر در پرداخت‌ها و هماهنگی قیمت با تورم همچنان ضروری است. بدون این اصلاحات، خطر کاهش تولید و تهدید امنیت غذایی کشور جدی خواهد بود.